FORMA BEGIRADAN

Jorge Oteiza


1908an Orion (Gipuzkoa) jaio zen. Euskal artisten artean eskultore, idazle eta pentsalari garrantzitsuenetakoa izan da.
Formazioa: 1927an Madrilera joan zen eta Medikuntzako ikasketak egin zituen. Baina hirugarren mailan ari zela, utzi egin zuen eta Arte eta Ofizio Eskolan hasi; han ere denbora gutxi iraun zuen.
1935ean Ameriketara joan zen Balenciaga margolariarekin, eta han pasatako ia 15 urteek eskultore handia moldatu zuten. Sormen artistikoarekin lotutako urteak izan ziren haiek, eta kubismoa, konstruktibismoa eta abangoardiako beste mugimendu batzuetan ibili zen. 1941ean Buenos Aires-eko Escuela Nacional de Ceramica-n irakasle izan zen. Urte haietan Argentina, Txile eta Bogotan erakusketak, hitzaldiak, ikerketak eta proiektu ugari egin ondoren, 1948an Euskal Herrira itzuli zen.
Euskal Eskolaren sortzailea (1966) eta Euskal Estetika Modernoaren ideiaren asmatzailea. Oteizaren esanetan, “arte lan baten balioa ez dago objektuan (eskulturan, alegia), esplikazioan baizik, arteak pentsarazteko balio du”. Ikertzaileek laborategietan lan egiten duten jarrera berberarekin lan egiten du Oteizak bere tailerrean, klarionak, alanbreak, kartoiak… erabiliz. Espazioa aztertzen urte asko pasa zituen eta, hainbat saiakera egin ondoren, maketa pila eginda utzi zizkigun. Haren lan oparoa Altzuzan (Nafarroa) kokatuta dagoen Oteiza museoan ikus dezakezue. 2003an hil zen, 95 urterekin.

Obra publikoari dagokionez, hainbat eskultura ditu jarrita, batez ere Euskal Herrian; beharbada interesgarrienak Arantzazuko basilikako fatxadako eskulturak (1969), Atauts (1994) eta Eraikin hutsa izan daitezke.

Egun, haren lana nazioartean errekonozituta dago eta sari ugari jaso zituen; besteak beste, 1957an Eskulturaren Nazioarteko Lehen Saria Sao Pauloko IV. Bienalean,  Brasilen; 1988an, Susana Solanorekin Veneziako XLIII. Bienalean parte hartu zuen; 1985ean, Kultura Ministerioak Arte Ederren Domina eman zion, eta 1988an “Arteen Asturiasko Printzea” saria eman zitzaion.


Eskulturak

Izenburua Atauts 
Lekua Tolosa
Tolosako alde zaharra eta zabalgunearen artean dago kokatuta, Triangeluko plaza erdian, Puerta de Castilla-tik gertu. 
Materiala Altzairua 
Neurriak 490x500x300 cm 
Inaugurazioa 1994-ko apirilaren 29an 
Sustatzailea CIT 

Izenburua Begiratzailea begira 
Lekua Gasteiz
Probintziako enparantza 
Materiala Korten altzairua 
Neurriak 200x200x200 cm 
Inaugurazioa 1977 an 
Sustatzailea Arabako Foru Aldundia 

Izenburua Eraikuntza hutsa 
Lekua Donostia
Paseo Berria 
Materiala Altzairua 
Neurriak 600x660x670 cm 
Inaugurazioa 2002an 
Sustatzailea Donostiako Udala 

Izenburua Pietatea 
Lekua Donostia
San Bizente Elizan 
Materiala Aluminio 
Neurriak 200x180 cm 
Inaugurazioa  
Sustatzailea Donostiako Udala